Reizen en steden: hoe UpVideo reiservaringen vastlegde

De categorie Reizen & steden op UpVideo was de plek waar de wereld buiten de eigen woonplaats zichtbaar werd: vakanties, stedentrips, dagjes uit, uitwisselingen, roadtrips en soms zelfs verre backpackreizen. Geen glossy toeristische commercials, maar rauwe, persoonlijke indrukken: een wiebelige camera op een druk plein, een uitzicht vanuit de trein, een rondje door een onbekende wijk, of een vriendenreis naar een camping aan de andere kant van het land. Deze pagina reconstrueert die rubriek nu de oorspronkelijke UpVideo-clips zelf niet meer via dit platform te bekijken zijn.

Reizen op UpVideo betekende niet alleen “ver weg”. Voor veel gebruikers was een dagtrip naar een andere stad al genoeg reden om de camera mee te nemen. Stadswandelingen door Amsterdam, Rotterdam of Utrecht, fietstochten langs rivieren en polderlandschappen, vakanties aan de Nederlandse kust of in de Ardennen – ze kregen allemaal een plek in dezelfde rubriek. Het resultaat was een soort zelfgemaakte reisgids, gefilterd door de blik van gewone reizigers in plaats van professionals.

Welke reisvideo’s zag je op UpVideo?

Onder de categorie Reizen & steden viel een brede mix van video’s. Een aantal herkenbare typen dook steeds opnieuw op:

• Vakantiecompilaties: montagevideo’s van zomervakanties, wintersport of weekendjes weg, vaak met een pop- of rocknummer eronder en snelle cuts tussen stranden, zwembaden, terrassen en selfies avant la lettre.
• Stadswandelingen: iemand loopt door een stad – soms in Nederland, soms in het buitenland – en filmt straten, pleinen, markten en opvallende details. Soms met uitleg in voice-over, soms alleen met omgevingsgeluid.
• Dagtrips en schoolreizen: uitjes met school, vereniging of familie naar pretparken, musea, dierentuinen of historische steden. De camera draait vooral rond vrienden en medereizigers, met de omgeving als decor.
• Backpack- en rondreizen: langere reizen door Europa of verder weg, vastgelegd in meerdere delen. De maker gebruikt UpVideo als logboek: per stad of land een aparte upload.
• POV-reizen: beelden vanuit de trein, bus, auto of fiets: landschappen die aan het raam voorbijschuiven, tolpoorten, grenzen, veerponten, tunnels en bruggen.
• Thema-rondleidingen: gerichte tours, bijvoorbeeld langs street art, architectuur, historische plekken of eten en cafés in één specifieke wijk.

Het mooie aan deze mix was dat dure bestemmingen en doodgewone omgevingen naast elkaar bestonden. Een reis naar New York of Thailand kon in dezelfde lijst staan als een dagtochtje naar Texel of een fietsrondje door de Betuwe. Voor de kijker werd zo zichtbaar dat “reisvideo” niet per se “ver en exotisch” hoefde te betekenen.

De stijl van vroege reisvlogs

Veel reisvideo’s op UpVideo waren voorlopers van wat we nu “travel vlogs” noemen, maar dan zonder vaste formats en sponsorblokken. Makers experimenteerden met:

• Intro’s op locatie: een korte “Hoi, we zijn nu in…”-inleiding, vaak met de stad of het landschap op de achtergrond.
• Snelle montage op muziek: korte shots van eten, gebouwen, vervoer, mensen en activiteiten, gemonteerd op een nummer dat bij de sfeer paste.
• Informele voice-overs: achteraf ingesproken commentaar waarin de maker vertelt wat er misging, wat meeviel of juist tegenviel.
• “Kijk eens waar ik ben”-shots: de maker in beeld, wijzend naar een bekend monument of uitzicht – vaak net zo belangrijk als de plek zelf.

Technisch waren deze video’s vaak beperkt. Schokkerige beelden, windruis, scheve horizon, camera’s die moeite hebben met donkerte in steegjes of fel zonlicht op stranden – het hoorde er allemaal bij. Maar juist die imperfectie gaf een gevoel van echtheid: je keek niet naar een geënsceneerde brochure, maar naar iemand die gewoon zijn of haar reis probeerde vast te leggen zoals die voelde.

Reizen als geheugen en als gids

Voor makers hadden reisvideo’s meestal twee functies. Aan de ene kant waren ze een digitaal fotoalbum: een manier om herinneringen op te slaan en later terug te kijken. Aan de andere kant werden ze ook een soort informele gidsen. Mensen gaven in de beschrijving tips over goedkope restaurants, fijne hostels, rustige stranden of mooie uitzichtpunten. In de reacties vroeg men naar route, prijzen, openbaar vervoer, veiligheid en “of dat hotel nog te doen was”.

Zo veranderde UpVideo onbedoeld in een bron van praktische reistips, ver voor de tijd waarin reisblogs en influencer-accounts dat als hoofdtaak hadden. De toon was meestal minder gepolijst, maar eerlijker: in plaats van alleen hoogtepunten te laten zien, lieten sommige video’s ook regenbuien, vertragingen, tegenvallende attracties of overvolle stranden zien.

Lokale en internationale bestemmingen door elkaar

Een typisch kenmerk van de categorie Reizen & steden was de mengeling van dichtbij en ver weg. Je kon een video zien van een student die voor het eerst in Barcelona was, gevolgd door een clip van een gezin dat naar de dierentuin in Emmen ging. De één filmde een backpackroute door Oost-Europa, de ander een dagje Keukenhof. Voor het platform maakte die afstand weinig uit: alles werd onder dezelfde noemer verzameld, zolang de maker het als “reis” of “stadservaring” beschouwde.

Dit zorgde er ook voor dat Nederlandse steden ineens opdoken tussen internationale bestemmingen op een manier die je in klassieke reisprogramma’s minder snel zag. Geen drone-shots of zorgvuldig geplande scripts, maar iemand die simpelweg laat zien hoe een wandeling door Groningen, Maastricht of Den Haag er op een doordeweekse dag uitziet.

Reizen en het beeld van “perfecte” vakanties

In de jaren daarna zijn we gewend geraakt aan sterk gestileerde reiscontent: perfecte zonsondergangen, lege stranden, foutloze outfits en eindeloze “bucket lists”. Een deel van die ontwikkeling begon al in de tijd van UpVideo, maar vaak nog in embryonale vorm. Makers zochten naar mooie shots, maar liepen ook gewoon tegen praktische beperkingen aan: regen, mensenmassa’s, mislukte plannen.

Om dat bredere fenomeen – de vorming van soms onrealistische reisbeelden door sociale media – te illustreren, embedden we hieronder een hedendaagse video die dit thema bespreekt. Het gaat niet over UpVideo zelf, maar over dezelfde spanning tussen echte reizen en het “perfecte plaatje” dat steeds vaker online wordt neergezet.

Video: Social Media & Travel Influencers Create Unrealistic Travel Expectations

Een illustratieve video over hoe sociale media soms onrealistische verwachtingen van reizen creëren – een ontwikkeling waar vroege reisvideo’s op platforms als UpVideo de voorloper van waren.

Community en uitwisseling van ervaringen

Net als in andere rubrieken speelde de commentsectie een grote rol in de reis- en steden-categorie. Mensen complimenteerden elkaar met bepaalde shots, vroegen naar adressen en routebeschrijvingen, deelden eigen ervaringen met dezelfde stad of bestemming. Soms ontstonden er hele threads onder één video waarin oud-klasgenoten, familie of vrienden zich meldden omdat ze samen op die reis waren geweest.

Reizen werd zo niet alleen iets wat je zelf meemaakte, maar ook iets wat je achteraf samen opnieuw kon beleven. In plaats van alleen een map foto’s op een harde schijf, had je een publieke pagina waar verhalen, tips en herinneringen samenkwamen. UpVideo fungeerde daarmee als een soort reisdagboek in videovorm, met open commentaarveld.

Waarom deze rubriek het archiveren waard is

Op het eerste gezicht lijkt de categorie Reizen & steden misschien minder “belangrijk” dan nieuws of politiek. Het gaat tenslotte “gewoon” om vakanties en uitstapjes. Maar juist in die alledaagsheid schuilt waarde. De reisvideo’s op UpVideo laten zien hoe een generatie zonder professionele middelen zichzelf en de wereld vastlegde: welke plekken men belangrijk vond, hoe men sprak over andere landen en steden, welke beelden men koos om later terug te zien.

In een tijd waarin reiscontent vaak door commerciële belangen gekleurd is, bieden deze vroege, amateuristische clips een eerlijker beeld van hoe reizen er daadwerkelijk uit kan zien: met regen, wachtrijen, onverwachte afslagen en momenten van verveling naast de hoogtepunten. Dit archief kan de originele video’s niet terugbrengen, maar door de structuur en dynamiek van de rubriek te beschrijven, blijft dat perspectief bewaard.

Zie deze pagina daarom als een geschreven equivalent van een oude reiscompilatie. Je hoort de muziek niet en ziet de beelden alleen in je hoofd, maar de opbouw is herkenbaar: vertrek, aankomst, rondlopen, eten, kleine incidenten, terugreis. UpVideo was één van de plekken waar zulke verhalen in videovorm ontstonden. In deze statische HTML-versie krijgt de categorie Reizen & steden een nieuwe functie: niet langer als actieve videospeler, maar als hoofdstuk in de geschiedenis van hoe we reizen kijken, filmen en met elkaar delen.